ความผิดพลาดในการลงทุนมีมากมายหลายแบบด้วยกัน ถ้าจะให้เขียนความผิดพลาดที่ผมได้เรียนรู้มาทั้งหมด (จากประสบการณ์ตนเอง) ก็คงจะยาวเกินไป แต่ถ้าจะให้สรุปแบบง่ายๆ ผมว่ามีด้วยกัน 2 ข้อหลักๆครับ
1. ลงทุนในทรัพย์สินที่คุณภาพแย่
Warren Buffett บอกไว้ว่า
เวลาจะเป็นมิตรกับธุรกิจที่ยอดเยี่ยม แต่เป็นศัตรูที่ธุรกิจที่ยอดแย่
– Warren Buffett
ยิ่งเราถือทรัพย์สินที่มีคุณภาพแย่ไว้ยาวเท่าไหร่ เราจะยิ่งขาดทุนในระยะยาวมากขึ้นเท่านั้น ทั้งขาดทุนเงินทุนและขาดทุนโอกาสในการลงทุนอื่นๆที่ผ่านเข้ามาครับ
ลองคิดดูง่ายๆนะครับ ถ้าหากว่าเราเป็นเจ้าของร้านหนังสือ แล้วเราจะต้องเลือกหนังสือมาวางขายในร้าน (ซึ่งมีพื้นที่จำกัด) เราจะเลือกหนังสืออะไรมาขายครับ ระหว่าง หนังสือติดอันดับขายดี กับ หนังสือที่คนไม่ค่อยสนใจ
ถ้าหากเราเลือกเอาแต่หนังสือที่ไม่ค่อยมีคนสนใจมาวางขายไปเรื่อยๆ นอกจากจะขายไม่ออกแล้ว เราก็ยังไม่เหลือพื้นที่นำหนังสือขายดีที่คนสนใจมาวางขายอีกด้วย ทำให้ไม่มีเงินทุนหมุนเวียน และ ลูกค้าก็จะยิ่งไม่เดินเข้ามาร้านเรา เพราะรู้อยู่แล้วว่าไม่มีหนังสืออะไรน่าสนใจครับ และร้านก็จะต้องปิดกิจการไปในที่สุด
การลงทุนก็เช่นเดียวกันครับ ถ้าใครที่มัวแต่ลงทุนในธุรกิจที่ย่ำแย่ สุดท้ายแล้วพอร์ตการลงทุนก็จะโดนกัดกร่อนเงินต้นไปเรื่อยๆ ทุกครั้งที่มองพอร์ตแล้วเห็นมีแต่ตัวเลขขาดทุน สุขภาพจิตก็จะแย่ไปเรื่อยๆเช่นเดียวกัน สุดท้ายก็จะต้องเลิกลงทุนไปในที่สุด
2. ลงทุนในทรัพย์สินด้วยราคาที่แพงเกินมูลค่า
Warren Buffett บอกไว้ว่า
บริษัทที่ยอดเยี่ยม อาจจะไม่ใช่การลงทุนที่ยอดเยี่ยมก็ได้ ถ้าหากว่าเราลงทุนในราคาที่แพงเกินไป
– Warren Buffett
ถ้าลองคิดดูตามตรรกะแล้ว คงไม่มีคนไหนในโลกที่จะสร้างความมั่งคั่งได้จากการซื้อทรัพย์สินมาในราคาที่แพงกว่าราคาต้นทุนครับ
ลองคิดดูอีกครั้งว่า ถ้าหากเราเป็นเจ้าของร้านหนังสือ และต้องการเลือกหนังสือที่ขายดีที่สุดมาขาย แต่พอไปติดต่อพบว่า เราต้องสั่งซื้อมาในราคาทุนที่ 200 บาท เพื่อนำมาขายในหน้าในราคาขายปลีกที่ 150 บาท (เพราะร้านอื่นๆขายกันในราคานี้) ถ้าหากว่าเรายอมซื้อมาขายขาดทุน ไม่นานร้านหนังสือเราก็จะต้องปิดกิจการไปอยู่ดี
การลงทุนก็เช่นเดียวกันครับ ยิ่งเราลงทุนซื้อทรัพย์สินมาในราคาที่แพงมากเท่าไหร่ เรายิ่งมีปัญหากับการขายมากเท่านั้น และสุดท้ายเมื่อเราหาคนที่ยอมซื้อต่อจากเราในราคาที่แพงกว่าต้นทุนไม่ได้ เราก็จำเป็นต้องขายขาดทุน หรือ ไม่ก็ต้องยอมถือทรัพย์สินนั้นต่อไป จนกว่าจะมีคนยอมซื้อ (ซึ่งก็ไม่รู้ว่าจะนานแค่ไหน)
ทั้ง 2 ข้อนี้ ถ้าหากเราผิดพลาดข้อใดข้อหนึ่ง คือ ซื้อทรัพย์สินคุณภาพแย่ในราคาที่ถูก หรือ ซื้อทรัพย์สินที่ยอดเยี่ยมในราคาที่แพง ความเสียหายก็จะยังมีไม่มากครับ แต่ถ้าหากเมื่อไหร่ที่เราผิดพลาดทั้ง 2 ข้อ คือ ซื้อทรัพย์สินคุณภาพแย่ในราคาที่แพงมาก เมื่อนั้นโอกาสที่เราจะขาดทุนหนักๆแบบถาวรมีสูงมากครับ
ดังนั้นก่อนลงทุนทุกครั้ง ถ้าหากเราพยายามถามตัวเองเสมอ ถึงคุณภาพทรัพย์สินกับราคาที่น่าเข้าไปลงทุน ก็จะช่วยลดความผิดพลาดในการลงทุนลงได้เยอะมากแล้วครับ ซึ่งนั่นก็คือ หลักการลงทุนที่เรียบง่ายที่เรานำมาใช้กันนั่นเอง
ลงทุนในธุรกิจที่ยอดเยี่ยม ในราคาที่เหมาะสม
– Warren Buffett
และถ้าหากให้ดีเวลาเราลงทุนก็ควรจะคิดเสมอว่า ถ้าหากเราสามารถเป็นเจ้าของบริษัทได้เพียงแค่ 10 บริษัทในชั่วชีวิตของเรา เราจะเลือกเป็นเจ้าของบริษัทไหนที่จะสร้างความมั่งคั่งในระยะยาวให้กับเราได้มากที่สุด ซึ่ง 10 บริษัทนั้นก็ควรจะเป็นหุ้นที่อยู่ในพอร์ตการลงทุนของเราไปนานๆนั่นเองครับ